Unieważnienie paszportu z powodu zmiany danych osobowych jest standardową procedurą, która ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności informacji zawartych w dokumentach tożsamości. Kiedy dane osobowe ulegają zmianie, np. w wyniku zmiany nazwiska po ślubie, rozwodu, uzyskania nowego obywatelstwa, czy poprawienia błędnych danych, konieczne jest, aby paszport odzwierciedlał te zmiany.

Paszporty z nieaktualnymi danymi mogą być łatwiej wykorzystane do oszustw lub nielegalnych działań. Stanowią one główny dokument tożsamości podczas podróży międzynarodowych. Jeśli więc dane w paszporcie nie zgadzają się z innymi dokumentami, może to prowadzić do problemów z weryfikacją tożsamości podczas kontroli granicznych, a nawet do odmowy wyjazdu bądź wjazdu do innego kraju. Posiadanie paszportu z nieaktualnym nazwiskiem może również spowodować problemy z rezerwacją biletów lotniczych, zakwaterowaniem czy innymi formalnościami.

Paszport traci ważność, gdy zmienią się dane osobowe, takie jak:

• imię (lub imiona),
• nazwisko,
• data urodzenia,
• płeć,
• numer PESEL.

Z informacji przedstawionych na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wynika, że po zmianie imienia lub nazwiska paszport przestaje być ważny po upływie 120 dni od daty zarejestrowania tej zmiany w systemie PESEL. W przypadku zmiany daty urodzenia, płci lub numeru PESEL, paszport utraci ważność natychmiastowo.

Unieważnienie paszportu z powodu kradzieży lub zniszczenia dokumentu chroni właściciela dokumentu przed potencjalnymi problemami związanymi z jego nieuprawnionym użyciem. Jeśli paszport zostanie skradziony, istnieje ryzyko, że ktoś może go użyć do popełnienia przestępstwa, podszywania się lub nielegalnego przekroczenia granicy. Unieważnienie paszportu eliminuje to ryzyko.

Powinniśmy również pamiętać o tym, że nawet jeśli paszport jest zniszczony, ale nadal pozostaje czytelny, to może być użyty przez kogoś innego. Unieważnienie paszportu sprawi, że nie będziemy odpowiedzialni za ewentualne działania podjęte przez kogoś, kto mógłby użyć dokumentu.

Co zrobić w przypadku kradzieży lub zniszczenia paszportu? W takim należy niezwłocznie zgłosić ten fakt na policję. Otrzymamy raport policyjny, który będzie potrzebny przy ubieganiu się o nowy dokument. Oprócz tego musimy również natychmiast powiadomić odpowiedni urząd paszportowy o utracie lub zniszczeniu paszportu. 

W przypadku kradzieży, zniszczenia lub zgubienia, urzędy zazwyczaj wymagają formalnego zgłoszenia, aby unieważnić stary dokument i rozpocząć proces wydania nowego. Dopiero wtedy możemy złożyć wniosek o wydanie nowego paszportu. Wymagane będą zazwyczaj dodatkowe dokumenty, takie jak akt urodzenia, zdjęcia paszportowe i wspomniany raport policyjny.

Paszport jest dokumentem wydawanym przez rząd danego kraju swoim obywatelom. Po utracie obywatelstwa, tracimy również prawo do posiadania paszportu danego kraju. Unieważnienie paszportu jest formalnym zakończeniem tego prawa.

Kiedy paszporty są unieważniane ze względu na kwestie związane z posiadaniem obywatelstwa? Są trzy główne przypadki:

• dobrowolna rezygnacja z obywatelstwa: niektóre osoby mogą zdecydować się na rezygnację z obywatelstwa danego kraju na rzecz obywatelstwa innego państwa. W takim przypadku paszport kraju, z którego rezygnują, zostanie unieważniony;
• nabycie innego obywatelstwa: w niektórych krajach posiadanie podwójnego obywatelstwa jest niedozwolone. Jeśli ktoś nabywa obywatelstwo innego kraju, może automatycznie utracić pierwotne obywatelstwo, co skutkuje unieważnieniem paszportu;
• utrata obywatelstwa w wyniku działań prawnych: rząd może odebrać obywatelstwo osobom, które dopuściły się poważnych przestępstw lub działań szkodzących interesom narodowym. W takim przypadku paszport także zostanie unieważniony.

Co zrobić w przypadku utraty obywatelstwa i unieważnienia paszportu? Należy niezwłocznie poinformować odpowiednie urzędy o zmianie statusu obywatelskiego i zwrócić stary paszport, jeśli jest to wymagane. Po utracie obywatelstwa, konieczne będzie uzyskanie nowego dokumentu tożsamości kraju aktualnego obywatelstwa.

Jeżeli paszport został unieważniony, trzeba oddać go organowi paszportowemu. Można to zrobić osobiście lub za pośrednictwem poczty. Następnie należy zgłosić wniosek o wydanie nowego paszportu. Nie trzeba go jednak uzupełniać – urzędnik zrobi to na podstawie danych zgromadzonych w rejestrach. Trzeba będzie jednak potwierdzić te dane i złożyć wzór podpisu.

Dokumenty potrzebne do wyrobienia nowego paszportu. To m.in.:

• aktualna fotografia paszportowa,
• dowód opłaty paszportowej,
• zaświadczenie o konieczności noszenia okularów (jeśli dotyczy).

Urząd paszportowy zweryfikuje tożsamość osoby ubiegającej się o paszport. Urzędnik może to robić za pomocą dowodu osobistego, e-dowodu lub profilu zaufanego. Po złożeniu wniosku i przedstawieniu dokumentów urzędnicy paszportowi wydadzą decyzję. Nowy paszport jest w Polsce ważny przez 10 lat.

Inny przypadek to nieaktualność paszportu, czyli sytuacja, w której przekroczona zostaje data jego ważności. Po wygaśnięciu ważności paszportu również należy wyrobić nowy dokument. Warto sprawdzić, jak to zrobić lub dowiedzieć się jak wyrobić paszport tymczasowy na lotnisku.