Joe Biden podkreślił, że decyzja o wycofaniu się z Afganistanu była słuszna. Dodał, że przed jej podjęciem dokładnie rozważono ryzyko. Jednocześnie przyznał, że sytuacja w terenie uległa zmianie niezwykle szybko. – Zawsze obiecywałem Amerykanom, że będę z wami szczery. Prawda jest taka, że sytuacja rozwinęła się szybciej, niż się spodziewano – powiedział.

– Weszliśmy do Afganistanu z jasnym celem – po to, żeby już nigdy siły obecne w Afganistanie, nie były nas w stanie zaatakować tak jak w 2001 roku. Naszym celem nigdy nie było budowanie tam demokracji – powiedział Joe Biden.

– Zawsze skupialiśmy się na tym, żeby nasza misja była misją antyterrorystyczną. Cele były dwa: dopadnięcie Osamy bin Ladena i zdziesiątkowanie Al-Kaidy – podkreślił. W jego ocenie, te cele zostały osiągnięte i jak dodał, “obecnie Ameryka musi odpowiadać na aktualne zagrożenia”. 

– Nie będziemy się angażować w konflikt afgański bez końca – podkreślił prezydent Stanów Zjednoczonych. 

Przekonywał, że kolejni amerykańscy żołnierze nie będą walczyć i przelewać krwi, skoro afgańscy żołnierze nie wykazują woli walki. – Liderzy Afganistanu dali za wygraną i uciekli. Afgańska armia poddała się, czasami praktycznie bez walki. To pokazuje, że żadna ilość uzbrojenia, ani dalsza obecność USA niczego by nie zmieniły – powiedział, dodając, że tak szybki upadek władz w Kabulu był dla niego sporym zaskoczeniem. 

– Chiny i Rosja nie chciałyby nic więcej, niż wydawania przez Stany Zjednoczone miliardów dolarów na wojnę w Afganistanie – stwierdził. Jak dodał, USA nie mają interesu w walce w cudzej wojnie domowej.

– Kiedy ubiegałem się o prezydenturę, obiecałem Amerykanom, że zakończę nasze zaangażowanie wojskowe w Afganistanie. To było trudne i nieuporządkowane – i tak, dalekie od perfekcji – ale dotrzymałem tego zobowiązania – powiedział Biden.

– Teraz naszym narzędziem jest dyplomacja – podkreślił.

Prezydent USA zapowiedział, że w ciągu “najbliższych dni” wojska USA ewakuują z Afganistanu tysiące Amerykanów i obywateli państw sojuszniczych oraz część Afgańczyków, kończąc w ten sposób zaangażowanie wojskowe w tym kraju.

Biden jednocześnie ostrzegł talibów, że jeśli zaatakują amerykańskich żołnierzy lub przeszkodzą w ewakuacji, odpowiedź USA będzie “szybka i zdecydowana” i – jeśli to konieczne – z “niszczycielską siłą”. 

Prezydent USA był krytykowany za to, że mimo kryzysu w Afganistanie przebywał na urlopie. Joe Biden przerwał go dopiero w poniedziałek i wrócił do Białego Domu. Wcześniej ograniczył się do wydania oświadczenia, w którym poinformował o wysłaniu dodatkowych żołnierzy do zabezpieczenia ewakuacji na lotnisku w Kabulu. Przekazał również, że przedłużenie pobytu amerykańskich żołnierzy w kraju o rok czy o pięć “nie zrobiłoby żadnej różnicy, jeśli afgańskie wojsko nie jest w stanie utrzymać kontroli nad własnym krajem”. 

Dodał, że umowa zawarta przez jego poprzednika Donalda Trumpa z talibami postawiła go w sytuacji, w której do wyboru miał albo całkowite wycofanie sił USA z Afganistanu, albo wysłanie tam kolejnych. Trump z kolei odpowiedzialnością za wydarzenia w Afganistanie obarczył urzędującego prezydenta i wezwał Bidena, by ustąpił z urzędu. 

Czytaj także: Niemcy nie kryją obaw. Wypłynęły słowa Merkel z zamkniętej narady 

Ministerstwo obrony Holandii zakomunikowało w niedzielę, że w drodze do Kabulu jest holenderski samolot wojskowy. Ma on odebrać personel holenderskiej ambasady, tłumaczy i ich rodziny. Linie lotnicze KLM poinformowały, że obecnie wyznaczają dla swoich samolotów trasy omijające Afganistan.

Ze względów bezpieczeństwa resort obrony nie udziela informacji o szczegółach ewakuacji, wskazuje jednak, że ma kontakt ze wszystkimi tłumaczami współpracującymi z ambasadą.

W piątek ministerstwo podało, że spośród 273 afgańskich tłumaczy około 110 zostało już sprowadzonych do Holandii wraz z rodzinami.

Z informacji przekazanych mediom przez rzecznika holenderskiego MSZ wynika, że sama ambasada została przeniesiona w nocy z soboty na niedzielę z centrum miasta w pobliże lotniska.

– Cały personel opuścił ambasadę i kontynuuje swoją pracę w nowej lokalizacji – powiedziała telewizji NOS minister obrony Ank Bijleveld.

To reakcja na zapowiedź działań ze strony Izraela, która padła w związku z podpisaniem przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego. Szef izraelskiego MSZ Jair Lapid oświadczył na Twitterze, że “Polska dzisiaj zaaprobowała, nie po raz pierwszy, niemoralną, antysemicką ustawę”. Przekazał też, iż polecił charge d’affaires ambasady Izraela w Warszawie, aby “natychmiast wrócił do Izraela na konsultacje, na czas nieokreślony”. Zasugerował również, aby ambasador Polski w Izraelu Marek Magierowski przedłużył sobie wakacje i nie wracał do kraju urzędowania.

Jair Lapid odpowiada Mateuszowi Morawieckiemu

Szef dyplomacji Izraela Jair Lapid napisał w niedzielę wieczorem na Twitterze, że “negatywny wpływ na nasze stosunki rozpoczął się w 2018 roku, gdy Polska zdecydowała się rozpocząć uchwalanie ustaw mających na celu szkodzenie pamięci o Holokauście i narodzie żydowskim”.

“Dawno minęły czasy, kiedy Polacy krzywdzili Żydów bez konsekwencji. Dziś Żydzi mają własny, dumny i silny kraj. Nie boimy się antysemickich gróźb i nie mamy zamiaru przymykać oczu na haniebne postępowanie antydemokratycznego rządu polskiego” – napisał.

Tweety izraelskiego ministra były odpowiedzią na reakcję premiera Mateusza Morawieckiego na obniżenie rangi dyplomatycznej reprezentacji Izraela w Warszawie. Premier oświadczył w niedzielę, że decyzja o obniżeniu rangi dyplomatycznej jest bezpodstawna i nieodpowiedzialna, a słowa Jaira Lapida, ministra spraw zagranicznych i premiera-alternata, budzą oburzenie każdego uczciwego człowieka.

“Bogacili się umocowani politycznie oszuści i zwykli gangsterzy”

W niedzielę na oświadczenie szefa izraelskiego MSZ zareagował premier Mateusz Morawiecki. W swym wpisie na Facebooku podkreślił, iż “dzika reprywatyzacja doprowadziła w Polsce do wielu ludzkich tragedii”. “Dziesiątki tysięcy ludzi wyrzucano z domów, w których mieszkali całe życie – tylko dlatego, że w naszym prawie obowiązywał przepis pozwalający na bezterminowy “zwrot” nieruchomości” – napisał premier.

ZOBACZ: Janusz Kowalski: Szef dyplomacji Izraela powinien być persona non grata w Polsce

Co gorsza – jak zaznaczył – “zwrot” następował często nie na rzecz realnych właścicieli czy ich spadkobierców, tylko przestępców”. “W wielu wypadkach dochodziło do fałszerstw dokumentów albo pospolitej korupcji, dzięki czemu kosztem ofiar II wojny światowej bogacili się umocowani politycznie oszuści i zwykli gangsterzy” – przypomniał szef polskiego rządu.

Zwrócił uwagę, iż “głośno było o sprawach, w których sądy przekazywały kamienice 130-latkom”. “Te sprawy to nie był wypadek przy pracy – na tym polegał cały system” – podkreślił Morawiecki.

“Zatrzymaliśmy to, uchwalając ustawę, która przywraca w Polsce elementarną sprawiedliwość i praworządność. Zgodnie z nowymi przepisami, każdy kto stracił majątek ma prawo domagać się odszkodowania – ale nie może domagać się, aby innych ludzi pozbawiano dachu nad głową” – napisał premier. Podziękował prezydentowi Andrzejowi Dudzie za sobotni podpis pod ustawą, która – jak przypomniał – “została uchwalona przez Sejm bez sprzeciwu opozycji”. “Sprzeciw innych krajów nie może zatrzymać naprawy państwa” – zaznaczył Morawiecki.

Premier: Polska od wielu lat jest fałszywie oskarżana o współudział w Holokauście

Oświadczył ponadto, iż “Polska od wielu lat jest fałszywie oskarżana przez izraelskich polityków o współudział w Holokauście”. “Nigdy nie będzie na to naszej zgody, zawsze będziemy bronić dobrego imienia Polski. Nigdy nie pozwolimy też, aby instrumentalnie wykorzystywano pamięć zabitych przez Niemców milionów Polaków i polskich Żydów do dzisiejszych politycznych interesów, do budowy partyjnego poparcia w polityce wewnętrznej, do wywoływania niechęci i nienawiści części izraelskiej opinii publicznej do Polski” – podkreślił szef polskiego rządu.

Wyraził nadzieję, że “w tej niezwykle ważnej sprawie rząd i opozycja będą mówić jednym głosem”. “Chodzi tu o interes Polski, wszystko inne powinno zejść na dalszy plan” – dodał.

Morawiecki ocenił, że “decyzja Izraela o obniżeniu rangi dyplomatycznej reprezentacji w Warszawie jest bezpodstawna i nieodpowiedzialna”, a sobotnie słowa Jaira Lapida, izraelskiego ministra spraw zagranicznych i premiera-alternata “budzą oburzenie każdego uczciwego człowieka”. “Nikt, kto zna prawdę o Holokauście i cierpieniach Polski w czasie II wojny światowej, nie może godzić się na taki sposób prowadzenia polityki”. “Wykorzystywanie tej tragedii na potrzeby partyjnych interesów jest karygodne i nieodpowiedzialne” – oświadczył premier.

Przestrzegł, że “jeżeli rząd Izraela nadal będzie w ten sposób atakował Polskę, będzie to miało również bardzo negatywny wpływ na nasze relacje – zarówno dwustronne, jak i te na forach międzynarodowych”.

Napisał, iż jego “wielki sprzeciw budzi też atak na ambasadora RP, Marka Magierowskiego, który od trzech lat wykonuje na miejscu ogromną pracę na rzecz budowy dobrych stosunków między naszymi narodami”. “Konsekwencją ostatnich agresywnych działań rządu Izraela jest wzrost nienawiści do Polski i Polaków w tym kraju. Między innymi z tych powodów podjąłem decyzję o bezpiecznym transporcie do Polski dzieci naszego ambasadora. Polska nigdy nie zostawia swoich dyplomatów w potrzebie” – poinformował Morawiecki.

Nowelizacja KPA

Nowelizacja Kpa zmienia przepisy nakazujące uznawanie decyzji administracyjnej za nieważną z powodu “rażącego naruszenia prawa” – bez względu na fakt, jak dawno ją wydano. Zapisy noweli oznaczają m.in., że po upływie 30 lat od wydania decyzji administracyjnej niemożliwe będzie wszczęcie postępowania w celu jej zakwestionowania, np. w sprawie odebranego przed laty mienia.

Nowelizacja Kpa wynika z konieczności dostosowania prawa do wyroku TK sprzed sześciu lat. W maju 2015 r. Trybunał orzekł, że przepis kodeksu w obecnym brzmieniu – pozwalający orzec o nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa nawet kilkadziesiąt lat po tej decyzji – jest niekonstytucyjny.

jo/wys/pdb/PAP/polsatnews.pl

Czytaj więcej

– Negatywnie oceniamy postępowanie MSZ Izraela i bezpodstawną decyzję o obniżeniu rangi dyplomatycznej reprezentacji w Warszawie; rząd podejmie odpowiednie działania, mając na uwadze zasadę symetrii obowiązującą w stosunkach dwustronnych – przekazało w sobotę wieczorem polskie MSZ. 

“Dzisiejszego wieczoru poleciłem charge d’affaires naszej ambasady w Warszawie, aby natychmiast wrócił do Izraela na konsultacje, na czas nieokreślony” – napisał szef izraelskiego MSZ Jair Lapid.

Poinformował też, że “nowy ambasador Izraela w Polsce, który miał wyjechać do Warszawy, na razie pozostanie w Izraelu”.

“Polska stała się krajem antydemokratycznym”

Cytowany przez agencję Reutera Lapid dodał, że “Polska stała się dziś wieczorem krajem antydemokratycznym, nieliberalnym, który nie honoruje największej tragedii w historii ludzkości”.

Zasugerował również, aby ambasador Polski w Izraelu przedłużył sobie wakacje i nie wracał do kraju urzedowania. “Powinien on wykorzystać czas, który ma do dyspozycji, aby wyjaśnić Polakom, co Holokaust oznacza dla obywateli Izraela i do jakiego stopnia nie będziemy tolerować pogardy dla pamięci tych, którzy zginęli i dla pamięci Holokaustu. Na tym nie poprzestaniemy” – oznajmił minister.

“Haniebna decyzja”

Premier Izraela Naftali Bennett skrytykował w sobotę w specjalnym oświadczeniu ustawę podpisaną przez prezydenta Andrzeja Dudę, nazywając ją “haniebną decyzją” i “haniebną pogardą dla pamięci o Holokauście”.

Bennett napisał, że “Izrael z ogromną powagą traktuje zaaprobowanie prawa, które uniemożliwia Żydom otrzymywanie odszkodowań za mienie, które zostało im ukradzione w czasie Holokaustu i ubolewa nad faktem, że Polska zdecydowała się dalej krzywdzić tych, którzy stracili wszystko”.

“To poważny krok, na który Izrael nie może pozostać obojętny” – dodał.

Wyjaśnienia MSZ

Odpowiadając na wcześniejszą krytykę strony izraelskiej, polskie MSZ tłumaczyło, że u podstaw nowelizacji leży “potrzeba zapewnienia zaufania obywateli do państwa i realizacji zasady pewności prawa”. – Możliwość podważenia decyzji władz publicznych nie może być nieograniczona czasowo – dodawał resort.

Prezydent Andrzej Duda zaznaczył, że ustawa “nie zamyka drogi do odszkodowań dla dawnych właścicieli, którzy nadal mogą korzystać z postępowań cywilnych”. Zaznaczył ponadto, że łączenie ustawy z Zagładą budzi jego “stanowczy sprzeciw”.

– Jednoznacznie odrzucam tę retorykę i mówię to z całą mocą, nie tylko jako Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, ale również jako osoba, dla której sprawy Zagłady, również z przyczyn osobistych, nigdy nie pozostawały obojętne. Łączenie tej ustawy z Zagładą budzi mój stanowczy sprzeciw. Polska jest strażnikiem pamięci o ofiarach niemieckich zbrodni na Żydach, nie pozwoli na instrumentalizowanie Zagłady do bieżących celów politycznych. Nie ustaniemy w przypominaniu, że co druga ofiara Holocaustu była polskim obywatelem, i że nasz rząd na uchodźstwie zrobił wiele by przeciwdziałać Zagładzie, więcej niż jakikolwiek inny – podkreślił prezydent.

Nowelizacja Kpa wynika z konieczności dostosowania prawa do wyroku TK sprzed sześciu lat. W maju 2015 r. Trybunał orzekł, że przepis kodeksu w obecnym brzmieniu – pozwalający orzec o nieważności decyzji wydanej z rażącym naruszeniem prawa nawet kilkadziesiąt lat po tej decyzji – jest niekonstytucyjny.

laf/pdb/PAP, polsatnews.pl

Czytaj więcej

W lipcu tajwańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) wydała zgodę na użycie preparatów firmy Medigen w sytuacji wyjątkowej (EUA) w oparciu o budzący kontrowersję standard, polegający na oszacowaniu stężenia przeciwciał neutralizujących u osób, którym podano szczepionkę. Panel ekspercki, który decydował o wydaniu zgody, argumentował, że u pacjentów, którzy brali udział w drugiej fazie testów, serokonwersja wynosiła 95,5 proc.

W ubiegłych miesiącach tajwański rząd zdecydował się na podpisanie kontraktów z dwoma lokalnymi firmami, Medigen i United Biomedical, na zakup w sumie 10 mln szczepionek. United Biomedical, pomimo zakończenia drugiej fazy badań, w przeciwieństwie do Medigen nie uzyskał jeszcze EUA.

Decyzja o przyznaniu preparatowi Medigen EUA budzi na Tajwanie pewne kontrowersje, gdyż preparat został dopuszczony przed przeprowadzeniem trzeciej fazy badań, które prowadzone są w tym momencie w Paragwaju. Głosy sprzeciwu wielokrotnie wyrażała opozycyjna partia Kuomintang, twierdząc, że szczepionka została zbyt szybko dopuszczona do obrotu.

Niektórzy tajwańscy eksperci wskazują, że brak zaufania do szczepionki wynika tylko z faktu, że wyniki badań nie zostały opublikowane w renomowanych czasopismach, jak miało to miejsce w przypadku szczepionek AstraZeneca czy Johnson & Johnson.

Szczepionka Medigen została dopuszczona dla osób powyżej 20. roku życia; preparat będzie podawany w dwóch dawkach z 28-dniowym odstępem.

Od poniedziałku rusza kolejna tura zapisów na szczepienia – każda osoba od 36. roku życia będzie miała możliwość rejestracji na szczepienia. Jest to druga tura zapisów, w której uwzględniony jest preparat Medigen. Wcześniej około miliona osób wyraziło chęć przyjęcia lokalnego preparatu.

Wśród osób, które zarejestrowały się na szczepienia preparatem Medigen, znalazła się również prezydent Caj Ing-wen. Udział Caj w szczepieniu ma na celu przekonane niezdecydowanych obywateli, że tajwańskie szczepionki są bezpieczne i efektywne.

W ostatnich miesiącach brak szczepionek był jednym z najbardziej palących problemów 24-milionowego kraju. Pomimo zakupu 20 mln dawek zagranicznych preparatów, na Tajwan do tej pory dotarła jedynie połowa z nich. Wykorzystano już prawie wszystkie preparaty. Pierwszą dawkę AstraZeneki lub Moderny otrzymało ponad 9 mln obywateli i rezydentów. Dwie dawki otrzymało zaledwie 650 tys. osób.

W sobotę na Tajwanie zarejestrowano zaledwie trzy nowe przypadki lokalnego zakażenia koronawirusem, co jest najniższą liczbą od czasu rekordowego przyrostu w połowie maja. Jest to istotny spadek, biorąc pod uwagę, że odnotowany w maju dzienny rekord wyniósł ponad 500 lokalnych zachorowań. W ciągu ostatniego tygodnia liczba ta utrzymywała się w okolicach 10 zakażeń dziennie – większość z osób lokalnie zakażonych to ludzie przebywający na kwarantannie. Tylko jedno z trzech sobotnich zakażeń jest nieznanego pochodzenia – jego źródło jest wyjaśniane.

Tym samym sytuacja w kraju została ponownie prawie całkowicie opanowana. Od wybuchu epidemii potwierdzono 15 843 przypadki zakażeń w kraju, 821 osób zmarło.

Pod koniec lipca, po wstępnym opanowaniu sytuacji pandemicznej, Tajwan przeszedł na niższy, 2. poziom obostrzeń. Pomimo stopniowego łagodzenia restrykcji wewnątrz kraju, rząd nie decyduje się na znoszenie ograniczeń dla osób przyjeżdżających z zagranicy. Do tej pory na Tajwan wpuszczani są tylko obywatele, rezydenci oraz osoby ze specjalnymi humanitarnymi wizami. Każdy wjeżdżający musi odbyć 15-dniową kwarantannę. Jak wskazują władze, obostrzenia te nie zostaną najprawdopodobniej zniesione do czasu zaszczepienia co najmniej 60 proc. populacji kraju.