Katarzynki są świętem chętnie obchodzonym przez pokolenie naszych pradziadków. W przeciwieństwie do Andrzejek, które mają podobną wymowę, na początku XX w. zostały nieco zapomniane. Dziś pamiętają o nim nieliczni, choć z roku na rok popularność Katarzynek rośnie.
Katarzynki przypadają każdego roku w nocy z 24 na 25 listopada, czyli w wigilię świętej Katarzyny Aleksandryjskiej. Był to ostatni moment na beztroską zabawę przed rozpoczynającym się adwentem.
Katarzynki są odpowiednikiem Andrzejek, lecz skierowane są do mężczyzn. Tego wieczora kawalerowie spotykali się, by wspólnie się bawić i wróżyć na temat przyszłego małżeństwa.
Jest nawet przysłowie, które mówi, że “W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny”.
Kilka dni później, w nocy z 29 na 30 listopada odbywała się podobna zabawa dla panien. To Andrzejki, które są hucznie obchodzone do dziś. Być może dzieje się tak dlatego, że współcześnie panie i panowie świętują wspólnie, a wróżby nie dotyczą już tylko zamążpójścia.
W ten listopadowy wieczór spotykali się wyłącznie mężczyźni, przede wszystkim ci nieżonaci. Przed rozpoczęciem wróżb zwracali się oni do świętej Katarzyny z prośbą o znalezienie idealnej małżonki. W tym celu powstał nawet wierszyk:
Następnie wykonywano różnorodne wróżby, które łączyły się z wesołą zabawą, często trwającą aż do rana. Katarzynki traktowano z przymrużeniem oka, stanowiły one pretekst do spotkania i biesiady.
Do najpopularniejszych wróżb na Katarzynki należały:
- magiczne kubki – do zabawy tej potrzebne są 4 jednakowe kubki lub miseczki, odwrócone do góry dnem. Pod nimi należy umieścić 3 różne przedmioty – monetę, obrączkę lub pierścionek oraz kamień albo grudkę ziemi. Ostatni kubek pozostaje pusty. Po dokładnym wymieszaniu ich, kawalerowi losują jedno z naczyń i sprawdzają jego znaczenie – moneta oznacza bogactwo, obrączka małżeństwo, kamień wiele pracy, a pusty kubek brak zmian w życiu. Wróżba ta ma pokazać, co czeka nas w najbliższym roku.
- karteczki z imionami – do dużego naczynia należy wrzucić zagięte karteczki z napisanymi na nich żeńskimi imionami. Każdy kawaler losuje po jednej z nich – wylosowane imię będzie należało do jego przyszłej żony.
- piórko pod poduszką – po zakończonej zabawie panowie wkładali pod poduszki ptasie pióro (najczęściej należało ono do kury). Zgodnie z wierzeniami, w nocy miał im się przyśnić ptak – szczególne znaczenie miał jego kolor. Biały ptak (np. łabędź czy gołębica) oznaczał piękną, młodą żonę natomiast czarny (wrona, kruk) wdowę. Jeśli kawalerowi przyśniła się sowa, jego nowa małżonka powinna być wyjątkowo mądra. Pisklęta zaś oznaczały, że szybko dorobi się on gromadki dzieci.
Z powyższych propozycji można skorzystać również dziś, organizując katarzynkową zabawę z gronie przyjaciół.
Czytaj również:
Andrzejki. Kiedy wypadają i jak wróżyć? Nie tylko lanie wosku
Przepowiednie Nostradamusa na 2023 r.
Masońska przepowiednia, która mrozi krew. Co nas czeka w 2023 r.?
Zobacz także: