Dotyczą one ok. 35 byłych i obecnych przywódców i ponad 300 urzędników z różnych państw. Wśród osób, których one dotyczą są prezydent Rosji Władimir Putin, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, król Jordanii Abdullah II, prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew, premier Czech Andrej Babisz, premier Pakistanu Imran Khan i były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair.

W śledztwie dotyczącym wycieku danych z 14 firm świadczących usługi finansowe w rajach podatkowych udział wzięło ponad 600 dziennikarzy ze 117 państw świata. Wraz z ICIJ dokumenty analizowało ponad 140 organizacji związanych z mediami.
Według BBC to największe w historii międzynarodowe śledztwo dziennikarskie.

Na dane, które wyciekły, złożyło się m.in. 6,4 mln dokumentów, w tym prawie 3 mln zdjęć, ponad milion maili i niemal pół miliona arkuszy kalkulacyjnych. Pliki zajmują 2,94 TB pamięci (1 terabajt = 1000 gigabajtów). Ujawniają one skrywane majątki i niejawne działania zamożnych i wpływowych osób, w tym światowych przywódców, ponad 300 polityków z 90 krajów świata i miliarderów. Agencja AFP przekazała, że wśród tych osób są m.in. premier Czech Andrej Babisz, prezydent Ekwadoru Guillermo Lasso czy król Jordanii Abdullah II.

Z danych wynika z nich m.in., że król Jordanii Abdullah II poprzez sieć spółek typu offshore na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych wszedł w posiadanie 15 nieruchomości na terenie Wielkiej Brytanii i USA o łącznej wartości 70 mln funtów.

Z kolei prezydent Azerbejdżanu Alijew i jego rodzina mieli być potajemnie zaangażowani w transakcje na rynku nieruchomości w Wielkiej Brytanii o wartości ponad 400 milionów funtów.

Według Pandora Papers Putin jest łączony z nieruchomościami w Monako, Zełenski tuż przed wygraniem wyborów w 2019 r. przeniósł swoje aktywa do spółki offshore, z kolei Babisz jest podejrzany o pranie brudnych pieniędzy w związku z tym, że nie zadeklarował udziałów w spółkach offshore, które kupiły na południu Francji nieruchomości o wartości 15 mln euro.

Jak wskazuje brytyjska stacja BBC, której program Panorama uczestniczy w ICIJ, jedną z największych rewelacji jest to, jak prominentni i zamożni ludzie legalnie zakładali firmy, aby potajemnie kupować nieruchomości w Wielkiej Brytanii. Dowodzi to fiaska starań brytyjskiego rządu o stworzenie rejestru właścicieli nieruchomości należących do spółek offshore, pomimo wielokrotnych obietnic, że zrobi to w związku z obawami, że niektórzy nabywcy nieruchomości mogą w ten sposób ukrywać działania związane z praniem brudnych pieniędzy.

– Nigdy wcześniej nie było niczego na taką skalę i to pokazuje, co firmy offshore mogą zaoferować, aby pomóc ludziom ukryć szemrane pieniądze lub uniknąć podatku. Oni używają tych kont offshore, tych trustów offshore, aby kupować za setki milionów dolarów nieruchomości w innych krajach i wzbogacić własne rodziny kosztem swoich obywateli – powiedział Fergus Shiel z ICIJ.

Wątkiem mocno wybijanym przez BBC jest sprawa byłego laburzystowskiego premiera Blaira, który wraz z żoną Cherie, nabywając nieruchomość o wartości 6,45 mln funtów w Londynie, uniknął opłaty skarbowej w wysokości 312 tys. funtów. Uniknęli oni opłaty dzięki temu, że kupili spółkę offshore, która była właścicielem nieruchomości. Wprawdzie nabywanie w ten sposób nieruchomości jest legalne, a opłata skarbowa nie musi być w takiej sytuacji pobierana, ale były laburzystowski premier wcześniej krytykował tego typu luki podatkowe.

W Czechach wyniki śledztwa Międzynarodowego Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) opublikował portal Investigace.cz.

Według niego Babisz – miliarder, kontrolujący jedną z największych firm w Czechach, Agrofert – w 2009 r. przy udziale francuskiej kancelarii prawnej DB Artwell Avocats oraz panamskiej kancelarii prawnej Alcogal założył firmy, na których konta przelano około 15 milionów euro. Za tę kwotę zakupiono 16 luksusowych nieruchomości, w tym zameczek Bigaud na Lazurowym Wybrzeżu.

Według Investigace.cz z dokumentów nie wynika, skąd czeski premier miał te pieniądze. Podkreślono, że Babisz podjął znaczny wysiłek, aby ukryć fakt, że to on jest właścicielem 15 milionów euro i nie ujawnił żadnej z założonych firm w żadnym ze swoich oświadczeń majątkowych. Zdaniem dziennikarzy premierowi grozi dochodzenie we Francji, Stanach Zjednoczonych oraz w Czechach, jeżeli policja w Pradze stwierdzi, że podejrzenie o pranie brudnych pieniędzy jest wiarygodne.

W przekazanym agencji CTK oświadczeniu Babisz podkreślił, że w transakcji, która była przeprowadzona, zanim zajął się polityką, nie było nic sprzecznego z prawem. W niedzielę w debacie przedwyborczej z innymi politykami kandydującymi w wyborach parlamentarnych, które odbędą się 8 i 9 października, Babisz mówił o próbie zdyskredytowania jego osoby przez media należące do innego czeskiego oligarchy Zdeńka Bakaly.

Miliarderzy ukrywali swoje majątki w rajach podatkowych – krajach, w których obowiązują symboliczne podatki dochodowe lub gdzie w ogóle się ich nie pobiera od firm, gdzie obowiązujące prawo utrudnia identyfikację właścicieli spółek oraz gdzie ich zakładanie jest bardzo łatwe. Przykładami takich miejsc są m.in. brytyjskie terytoria zamorskie, takie jak Kajmany czy Brytyjskie Wyspy Dziewicze, a także niektóre państwa, takie jak Szwajcaria czy Singapur.

Luki w prawie sprawiają, że korzystanie z rajów podatkowych nie jest nielegalne i często za przechowywaniem pieniędzy za granicą przemawiają uzasadnione powody  – np. ochrona przed atakami lub niestabilnym rządem. Często jednak taka praktyka jest postrzegana jako nieetyczna, a korzystanie z sieci ukrytych spółek i firm pozwala na ukrywanie pieniędzy z nielegalnych źródeł – podkreśla BBC.

Według ICIJ nie sposób podać dokładnej kwoty, jednak szacunki tej organizacji mówią o kwocie 5,6-32 bilionów dolarów. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) twierdzi, że co roku na skutek działalności rajów podatkowych rządy na świecie tracą do 600 mld dolarów. 

Sąd w Londynie skazał w czwartek na dożywocie bez możliwości ubiegania się o warunkowe zwolnienie 48-letniego Wayne’a Couzensa, który będąc funkcjonariuszem londyńskiej policji metropolitalnej, na początku marca uprowadził, zgwałcił i zamordował 33-letnią Sarę Everard. Jak się okazało podczas procesu, Couzens, który wówczas nie był na służbie, zatrzymał Everard – prawdopodobnie pod pretekstem złamania obowiązujących wtedy restrykcji covidowych – a następnie ją “aresztował” i zakuł w kajdanki.

Po jego skazaniu ponownie – tak jak po aresztowaniu – pojawiły się liczne wezwania, by komisarz londyńskiej policji Cressida Dick złożyła rezygnację. Według przeprowadzonego przez YouGov sondażu, chce tego 38 proc. ankietowanych. 

Johnson zapytany o to, czy nadal ma zaufanie do londyńskiej policji metropolitalnej, odparł, że tak i podkreślił, że setki tysięcy funkcjonariuszy czuje obrzydzenie z powodu czynu Couzensa. 

– Myślę, że są setki tysięcy policjantów w całym kraju, którzy tak samo jak ja, są absolutnie poruszeni tym, co się stało, przerażającym zabójstwem Sary Everard przez policjanta – powiedział. – I chcę żeby było jasne – i do czego naprawdę nakłaniałbym opinię publiczną – wierzę w policję – zapewnił.

Przyznał jednak, że istnieją problemy, w tym dotyczące “sposobu, w jaki radzimy sobie z gwałtami, przemocą domową i przemocą seksualną”, a czas od zgłoszenia zdarzenia do sprawy sądowej jest “o wiele za długi”. 

– I chociaż liczba tych poważnych przestępstw nie wzrasta w sposób, w jaki mogłoby się wydawać – odnosimy sukcesy w ograniczaniu wielu rodzajów przestępstw – problem polega na tym, że mamy zbyt mało postępowań w sprawie gwałtu i zbyt mało udanych postępowań, zbyt mało wyroków skazujących – mówił brytyjski premier.

Obiecał naprawić “zapchany system”, który powoduje, że zbyt mało zgłaszanych przypadków gwałtu prowadzi do aktu oskarżenia, a następnie do skazania winnego.

Według opublikowanego w czerwcu raportu w Anglii i Walii skazaniem sprawcy kończy się mniej niż 1,6 proc. wszystkich gwałtów i prób gwałtu.

Seria tragicznych wydarzeń zaczęła się w Siemianowicach Śląskich. Był 2008 rok, a Tomasz M. miał wtedy 28 lat, kiedy w biały dzień porwał sprzed sklepu dziewięciolatka. Reporterka “Raportu” Beata Glinkowska dotarła do porwanego. Dziś to 23-letni mężczyzna.

Pierwsza ofiara pedofila z 2008 roku

– Wziął mnie za rękę i powiedział: chodź do mnie, coś ci pokażę, coś ci dam. No i, jak to dziecko, poszedłem. Wsiedliśmy do auta, spyta, czy pojedziemy, nie zdążyłem odpowiedzieć, on i tak ruszył. Weszliśmy do salonu (optycznego – red.), po takich trzech schodkach do piwnicy. Kazał mi tam stanąć i zrobił mi jedno zdjęcie najpierw. Wtedy zacząłem biec w stronę wyjścia, ale okazało się, że drzwi są zamknięte – opowiada mężczyzna.

ZOBACZ: Ks. Isakowicz-Zaleski o pedofilii w Kościele. “Tylko niezależna komisja uleczy sytuację”

Tomasz M. został zatrzymany 30 marca 2008 roku. Śledczym tłumaczył: “nie wiem, co mną kierowało, kiedy przyjechałem do Siemianowic. Nie wiem, dlaczego poprosiłem tego chłopaka, aby wsiadł do mojego samochodu i zaproponowałem mu pieniądze za wykonanie zdjęć. Nie wiem też, co mną kierowało, że chciałem, aby ten chłopak się rozebrał i że chciałem mu zrobić zdjęcia nago”.

U Tomasza M. śledczy zabezpieczyli 4 komputery. Jak się okazało, wypełnione były pornografią dziecięcą. “Być może jestem chory i powinni mnie zbadać lekarze, nigdy wcześniej nie miałem takich skłonności i teraz nie rozumiem swojego zachowania – tłumaczył w trakcie kolejnego przesłuchania. Nie przyznał się, że na komputerze mogą znajdować się pliki z dziecięcą pornografią.

Po dniu wyszedł na wolność

Optyk z Sosnowca został oskarżony o paserstwo, uprowadzenie 9-latka, a także o posiadanie i rozpowszechnianie treści pornograficznych z udziałem dzieci przez okres ponad 2 lat.

Zatrzymany30 marca, już 1 kwietnia wyszedł na wolność. Siemianowicka prokuratura uznała wówczas, że wystarczy poręczenie majątkowe i dozór policji. Nie domagała się tymczasowego aresztowania, uzasadniając, że nie jest to potrzebne.

WIDEO: Pedofil z wyrokiem w zawieszeniu. Prokurator: zarzutów może być więcej

Prokurator Rejonowa w Siemianowicach Śląskich nie zgodziła się odpowiedzieć przed kamerą na pytanie, dlaczego mężczyzna został potraktowany tak łagodnie. Wysłała jedynie oświadczenie.

“Wskazane środki zostały zastosowane w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, w oparciu o przepisy Kodeksu Karnego” – czytamy w jego treści.

Tomasz M. złożył wniosek o skazanie bez rozprawy. Na przesłuchaniu ustalił z prokuratorem wymiar kary w zawieszeniu. Sąd w Siemianowicach Śląskich wniosek uwzględnił. Mężczyzna do więzienia nie trafił. Został uznany za winnego, sąd wymierzył łączną kare 2 lat więzienia w zawieszeniu na 5 lat.

Zaskakujące zawieszenie

Taki wyrok zaskoczył 23-latka, porwanego przed laty przez Tomasza M. – To jest ciężkie do wytłumaczenia, żeby sam prokurator o karę w zawieszeniu o takie przestępstwo – komentuje mężczyzna.

Kluczowe w sprawie mogły być opinie biegłych. Tomasz M. został przez nich przebadany dopiero w grudniu, niemal 9 miesięcy po porwaniu.

Psychiatra stwierdził, że Tomasz M. był w pełni poczytalny, wiedział co robił i był w stanie się kontrolować. Z kolei biegły seksuolog nie stwierdził u oskarżonego zaburzeń preferencji seksualnej, dawniej nazywanych dewiacjami, mimo wszystkich materiałów zawartych w aktach.

– Najistotniejsze w sądowym badaniu seksuologicznym jest umiejętne zebranie wywiadu i krytyczne odniesienia się do tego, co mówi człowiek. Większość badanych nie przyznaje się – mówi seksuolog Marcin Borowski, biegły sądowy. – Jeżeli mamy człowieka, który gromadził pornografię pedofilną przez okres ponad dwóch lat, to zdecydowanie powinno zapalić jakąś lampkę – dodaje.

Zarzutów może być więcej

Teraz stwierdzenie przez biegłego zaburzeń preferencji seksualnych – kwalifikuje do przymusowego leczenia. W 2008 roku nie było jeszcze takich przepisów. Decydująca była opinia psychiatry, który jednoznacznie ocenił, że Tomasz M. wiedział, co robi.

ZOBACZ: Pabianice. Areszt dla pedofila, który chciał umówić się z 10-latką

– Prokurator i policjanci nadal badają przeszłość podejrzanego. W tym momencie nie mogę wykluczyć, że mężczyzna usłyszy kolejne zarzuty mówi prok. Waldemar Łubniewski Z Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu.

pdb/”Raport” Polsat News

Czytaj więcej

Wulkan Cumbre Vieja na wyspie La Palma wybuchł 19 września. Od tego czasu zmusił już do ewakuacji kilka tysięcy osób oraz zniszczył setki domów.

Wulkan zaskoczył wulkanologów. Odnotowali oni, że od poniedziałkowego popołudnia jego erupcja jest nietypowa, gdyż wulkan emituje fale grawitacyjne.

Dodatkowo wydostająca się z niego magma stała się bardziej płynna i przypomina lawę z wulkanów na Hawajach.

Wypływająca z krateru lawa spustoszyła także kilka plantacji bananów.

Po dziewięciu dniach lawa dotarła do Oceanu Atlantyckiego.

Mieszkańcy, którzy jeszcze pozostali na La Palma, zostali poinstruowani, by zostać w domach. Władze obawiają się szkodliwego działania potencjalnie trujących gazów, które mogą powstawać przy zetknięciu lawy z wodą morską.

Nad wybrzeżem wyspy La Palma unosi się gęsta, ciemna chmura – podaje agencja Reutera, powołując się na naocznych świadków.

Dostająca się do oceanu lawa powiększa powierzchnię wyspy La Palma. Dlaczego? Gorąca lawa styka się z zimną wodą morską i ulega szybkiemu ochłodzeniu. Dzięki temu zmienia stan skupienia na stały. Powstające w ten sposób skaliste wypiętrzenie przesuwa linię brzegową La Palmy na zachód.

Z wstępnych szacunków wynika, że dodatkowego terenu jest już kilkaset akrów (1 akr to około 40 arów).

Erupcja wulkanu spowodowała podniesienie się wyspy La Palma już o 25 cm.

Naukowcy, bazując na poprzednich erupcjach, prognozują, że Cumbre Vieja na La Palma może być aktywny jeszcze przez kilka miesięcy.