Zmiana czasu odbywa się w całej Unii Europejskiej tak samo. Z czasu letniego na zimowy przechodzimy w ostatni weekend października, a z czasu zimowego na letni w ostatni weekend marca.

W 2021 roku zmiana czasu na zimowy wypada zatem w weekend 30-31 października. W nocy z soboty na niedzielę musimy przestawić wskazówki zegarków z godziny trzeciej na drugą. W związku z tym pośpimy trochę dłużej, ale – niestety – zmiana czasu negatywnie wpłynie na nasze samopoczucie.

Problem ze zmianą czasu polega na tym, że powoduje ona zaburzenia związków pomiędzy czasem słonecznym, zegarowym i biologicznym.

– Oznacza to, że zmiany zwiększające różnice pomiędzy czasem urzędowym i słonecznym, szczególnie przy przejściu z czasu zimowego na letni, zwiększają różnicę pomiędzy tym, co człowiek musi wykonać ze względu na czas urzędowy (np. iść do pracy rano wcześniej o godzinę), a tym, co jest w stanie wykonać ze względu na swój czas biologiczny (np. obudzić się rano wcześniej o godzinę) – wyjaśnia prof. Irena Iskra-Golec, psycholog z SWPS.

Zmiana czasu może być szczególnie trudna dla dzieci, ponieważ ich aktywność opiera się głównie o zegar biologiczny. Dlatego nagła zmiana godzin snu może doprowadzić do problemów z zasypianiem i wstawaniem.

– Ucierpią osoby, które mają nietypowy rytm dobowy, bo np. pracują zmianowo, zwłaszcza na nocki – mówi z kolei dr Marek Kaczmarzyk z Uniwersytetu Śląskiego. Zaznacza jednak, że na zmianę czasu najsilniej zareagują nastolatkowie pomiędzy 12. a 17. rokiem życia. – Większość z nich ma w tym wieku przesunięty naturalny rytm dobowy średnio o trzy godziny w stosunku do osoby dorosłej – wskazuje.

Negatywne konsekwencje zmiany czasu mają wymiar krótko- i długoterminowy. – Badania pokazują, że krótkoterminowe konsekwencje zmiany czasu, zwłaszcza z zimowego na letni, to krótszy sen i wzrost liczby wypadków w pracy, pogorszenie sprawności działania, pogorszenie zdrowia – w tym wzrost częstości ataków serca, zwiększenie liczby wypadków samochodowych – wylicza prof. Iskra-Golec.

Dr Magdalena Łużniak-Piecha z SWPS uzupełnia: – Zmiana czasu bywa powodem zaburzenia trawienia, nastroju czy rytmu życia i orientacji. Ogólna dezorientacja i stany dyskomfortu, których możemy doświadczyć, są porównywalne do tego, co się z nami dzieje, kiedy wypijemy za dużo kawy.

Długoterminowe skutki zmiany czasu to natomiast: ogólne pogorszenie stanu zdrowia, obniżenie średniej długości życia oraz problemy ze snem jak jego skrócenie czy zaburzenia.