Pierwszy dzień jesieni to cztery różne pory. Determinowane datą czy zmieniającą się przyrodą, meteorolodzy i klimatolodzy wyróżniają jesień kalendarzową, astronomiczną, meteorologiczną oraz fenologiczną. Czym się różnią i kiedy wypada pierwszy dzień dla każdej z nich?
Pierwszy dzień jesieni kalendarzowej to 23 września. Ta data jest niezmienna. Co roku jesień kalendarzowa trwa do 22 grudnia. W czasie jesieni kalendarzowej zmienia się pogoda, zwierzęta przygotowują się do nadchodzącej zimy, a rolnicy wykonują ostatnie prace. Pierwszy dzień jesieni kalendarzowej jest terminem umownym, bo nie zawsze pokrywa się z działaniami natury.
Jesień astronomiczna związana jest z wędrówką Ziemi wokół Słońca. W tym roku pokrywa się z kalendarzową i wypada w nocy z 22 na 23 września dokładnie o godz. 03:03. W ciągu całego roku szerokość geograficzna, w której Słońce góruje w zenicie, zmienia się. Podstawą wyznaczenia dat zmian astronomicznych pór roku jest górowanie Słońca w zenicie nad równikiem bądź zwrotnikami.
Ich występowaniu towarzyszą zmiany długości trwania dnia i nocy. Astronomiczne pory roku, zależne od położenia Słońca na tle gwiazdozbiorów zodiaku, występują jednocześnie na półkuli północnej i południowej.
Obok kalendarzowej i astronomicznej mamy także jesień meteorologiczną, która została określona przez klimatologów i meteorologów. Stworzono ją po to, aby badacze mogli porównywać te same okresy i na ich podstawie tworzyć modele porównawcze. Zastosowano podział tych pór roku na dwie półkule i wygląda on następująco:
- na półkuli północnej jesień meteorologiczna trwa od 1 września do 30 listopada;
- na półkuli południowej meteorologiczna jesień trwa od 1 marca do 31 maja.
Polska zlokalizowana jest na półkuli północnej, więc w naszym kraju meteorologiczna jesień rozpoczęła się już 1 września.
CZYTAJ TAKŻE: Jesień jeszcze się nie zaczęła, a ty już masz dość? Oto najlepsze sposoby na jesienne przygnębienie
Obok wymienionych trzech należy jeszcze wspomnieć o jesieni fenologicznej. Ta nie ma konkretnej daty, a wyznaczana jest przez zmiany w naturze. Dzieli się ją na dwie części, czyli wczesną i pełną jesień. Wczesna jesień to czas, gdy zakwitają wrzosy i dojrzewają owoce. Najważniejszym wyznacznikiem są tu kasztanowce, ligustry i dereń świdwa.
Pełna jesień fenologiczna to okres, gdy zaczynają opadać liście, a drzewa zostają ogołocone i przechodzą w zimowy spoczynek. Zwiastunem jej nadejścia jest zmiana barwy liści brzozy i kasztanowca na kolor żółty.
CZYTAJ TAKŻE:
Domowa apteczka na jesień. Co powinno się w niej znaleźć?
Jesień w górach. 10 miejsc, do których musisz pojechać na wycieczkę
Jaka będzie zima 2022/2023? Wiadomo, kiedy spadnie śnieg