Dzień Matki to święto, którego historia sięga starożytności. Ówcześni Grecy czy Rzymianie składali hołd matkom-boginiom, które były symbolem płodności i urodzaju. Zwyczaj – zakazany po przyjęciu chrześcijaństwa przez Rzym – powrócił w XVII-wiecznej Anglii. W następnym stuleciu odrodził się do w USA, a następnie pojawił w kolejnych państwach.

W II Rzeczpospolitej mamy otrzymywały życzenia w różne dni, zależnie od roku – najczęściej w którąś niedzielę maja. Obecnie Polska jest wyjątkiem na mapie świata, bo tylko ona świętuje Dzień Matki 26 maja. 

Niektóre państwa obchodzą go 8 marca, razem z Dniem Kobiet. Są to m.in. Rosja, Maroko, Serbia, Bułgaria, Białoruś, Albania, Armenia czy Bośnia i Hercegowina. Z kolei 21 marca – początek kalendarzowej wiosny – jest Dniem Matki przykładowo w Izraelu, Palestynie, Syrii, Iraku, Egipcie oraz Libii.

Słoweńcy składają życzenia swoim mamom 25 marca, a Brytyjczycy oraz Irlandczycy – w czwartą niedzielę wielkiego postu. Swój ruchomy termin mają też Węgrzy, Litwini, Portugalczycy, Rumunii oraz Hiszpanie. Oni Dzień Matki świętują w pierwszą niedzielę maja. 

Tydzień później – w drugą majową niedzielę, która w 2022 roku wypada 8 maja – święto poświęcone mamom ma kilkadziesiąt krajów. Wśród nich znajdziemy Niemcy, Japonię, Ukrainę, Islandię, Indie, Włochy, Estonię, Brazylię, Belgię, Peru, Finlandię, Grecję, Niderlandy, Czechy, Kubę, Australię czy Nową Zelandię. 

Skomplikowany system, kiedy przypada Dzień Matki, mają Francuzi. Z reguły jest to ostatnia niedziela maja, ale świętowanie przesuwa się na pierwszą niedzielę czerwca, gdy pierwotny termin jest “rezerwowany” na Zesłanie Ducha Świętego.

Rosja i Białoruś obchodzą Dzień Matki podwójnie – nie tylko 8 marca. Obywatele pierwszego z tych państw składają życzenia również w ostatnią niedzielę listopada, a mieszkający w Mińsku czy Grodnie – 14 października. 

Najwcześniej w roku Dzień Matki przypada w Norwegii – jest to druga niedziela lutego. Natomiast najpóźniej, bo 22 grudnia, świętują mamy mieszkające w Indonezji.

W tym roku to święto przypada w Ukrainie w niedzielę 8 maja. Z tej okazji prezydent Wołodymyr Zełenski złożył życzenia. “To wyjątkowy Dzień Matki. Jest spalony wojną, ale nadal z ciepłym sercem, wewnętrzną siłą, wiarą i heroizmem ukraińskich matek. Każda z was dokonała wielkiego wyczynu, dla dobra swoich dzieci i Ukrainy” – napisał przywódca na Facebooku.

W piątek w Sądzie Okręgowym w Gdańsku zapadł wyrok w sprawie dotyczącej znieważenia polskiego godła przez członków zespołu Behemoth. Sąd uniewinnił Adama “Nergala” Darskiego, a także dwóch pozostałych oskarżonych: grafika Rafała Wechterowicza oraz prowadzącego stronę internetową i sklep zespołu Macieja Gruszkę. Wszyscy oskarżeni, którzy nie stawili się w piątek w sądzie, podczas poprzednich rozpraw wyrazili zgodę na publikację danych osobowych.

ZOBACZ: Prokuratura złożyła apelację w sprawie Jakuba Żulczyka

Zdaniem sądu wzór graficzny znajdujący się na plakacie “Rzeczpospolita Niewierna” nie jest wizerunkiem godła polskiego. Jak podkreśliła sędzia SO Monika Jobska, “chociaż nawet dla laika do godła nawiązuje”. W uzasadnieniu sąd podkreślił, że “przedmiotem publicznego znieważenia opisanego w art. 137 Kodeksu Karnego musi być m.in. godło. Nie zaś twór graficzny, projekt graficzny, nawiązujący czy też podobny do orła. Jak wynika z opinii jednego z biegłych, projekt został przez autora stworzony od podstaw i nie stanowi przerobienia godła RP”.

Orzeł i diabelskie rogi

Zawarta w materiałach, m.in. na plakatach, grafika przedstawiała białego orła bez korony: zamiast niej z głowy ptaka wyrastały diabelskie rogi. W postać orła były wpisane dwa węże oraz czaszki i odwrócony krzyż. Orzeł został umieszczony na czerwonym tle, a całość była utrzymana w stylistyce nawiązującej do polskiego godła. Nad orłem umieszczono też napis “Rzeczpospolita Niewierna”.

Sąd wskazał, że osoby, które złożyły zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa nie widziały plakatu.

– Użyte w plakacie symbole zostały zrozumiane jako przeciwne wierze. Dla tych osób wiara jest synonimem polskości. Państwo Polskie jest państwem świeckim – powiedziała sędzia i dodała, że ta sprawa nie dotyczyła naruszenia uczuć religijnych tylko uczuć państwowych.

ZOBACZ: Spór o pomysł Solidarnej Polski. Partia chce zaostrzyć kary za obrazę uczuć religijnych

W uzasadnieniu sąd wskazał również na różne opinie biegłych. Zdaniem sądu nie wszyscy biegli mieli odpowiednie kwalifikacje do wydawania opinii w zakresie heraldyki.

Wskazała również, że w trakcie przesłuchania przez prokuraturę, na etapie postępowania przygotowawczego, oskarżony Adam Darski, który wówczas były przesłuchiwany w charakterze świadka, nie korzystał z pomocy adwokata.

“Rzeczpospolita Niewierna”

Proces przed SO w Gdańsku dotyczył materiałów promujących trasę koncertową zespołu Behemoth pod hasłem “Rzeczpospolita Niewierna”, która odbywała się między 30 września a 10 października 2016 r.

W kwietniu 2018 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku uniewinnił Adama “Nergala” Darskiego, a także dwóch pozostałych oskarżonych: grafika Rafała Wechterowicza oraz prowadzącego stronę internetową i sklep zespołu – Macieja Gruszkę. Wszyscy oskarżeni wyrazili zgodę na publikację danych osobowych. Apelację od tego wyroku wniosła prokuratura. We wrześniu 2018 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku uchylił wyrok sądu niższej instancji i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia.

Wyrok wydany w piątek jest nieprawomocny.

an/PAP

Czytaj więcej